Prawie każdy produkt kupowany w sklepie ma w składzie emulgatory oraz stabilizatory. Lecytyna jako naturalny emulgator jest jedną z nich. Ten suplement diety może być pochodzenia roślinnego lub zwierzęcego i jest wykorzystywany dla polepszenia konsystencji różnych produktów: między innymi chleba, słodyczy, sosów. Lecytyna jest także korzystna dla pracy mózgu, układu nerwowego i serca. Przeczytaj więcej o właściwościach lecytyny i jej zastosowaniu w tym artykule.
Czym jest lecytyna?
Lecytyna emulgator znana również jako suplement E322, jest związkiem fosfolipidowym, który ma ważną zdolność dla przemysłu spożywczego, czyli mieszania w jednorodną masę niekompatybilnych substancji, takich jak olej i woda. Lecytyna jako taka jest naturalnym składnikiem, który wydobywa się z soi lub jaj. Emulgator lecytyna sojowa jest dodawana do produktów wegańskich. Lecytyna może być również stosowana jako naturalny ekstrakt.
Chemiczne właściwości lecytyny
Lecytyna jest dodawana do wyrobów piekarniczych i cukierniczych, słodyczy, sosów itp. Ze względu na przyzwyczajenia „bać się” niezrozumiałych słów, które często widzimy na liście składników wielu produktów, emulgator lecytyny – E322 – również odstrasza konsumentów. Jednak jest całkowicie bezpiecznym i korzystnym nie tylko w przemyśle spożywczym, a także dla organizmu i metabolizmu człowieka. Przemysłową funkcją lecytyny jest poprawa tekstury produktów oraz ich stabilizacja.
Głównym składnikiem lecytyny są fosfolipidy. Fosfolipidy są związkami amfifilowymi. Co to znaczy? Dzięki tej właściwości lecytyna ma właściwość przyciągać zarówno wodę jak i tłuszcz, poprzez co jako emulgator stabilizuje roztwory oleiste oraz wodę. Rozpuszczalne w tłuszczach działanie lecytyny umożliwia tworzenie jednorodnych emulsji i pożądanych tekstur.
Nie tylko przemysł farmaceutyczny wykorzystuje emulgator lecytyny, a także przemysł kosmetyczny. Zdolność stabilizowania mieszanek dla wyprodukowania kremów i sufletów jest najbardziej popularną właściwością lecytyny i dlatego jest wykorzystywana jako emulgator. Także lecytyna jest wykorzystywana dla zapewnienia gładkiej konsystencji produktów (na przykład, czekolady) i dla poprawienia odporności na ciepło.
W produkcji chleba emulgator lecytyna słonecznikowa jest dodawana dla uzyskania przyjemnej tekstury oraz aromatu dla produktów mlecznych. Ponadto emulgator wykorzystuje się dla stabilności, oraz zmniejszenia kruchości dla przekąsek i słodyczy, które mają chrupiącą teksturę.
Korzystne właściwości lecytyny
Lecytyna jako naturalny emulgator pozytywnie wpływa na różne funkcje organizmu. Korzystne jest stosowanie lecytyny w diecie w postaci naturalnych źródeł lub w postaci suplementów. Od zbalansowanego dawkowania lecytyny korzyści otrzymują takie funkcje organizmu:
- Pamięć, kognitywne funkcje, mózg. Fosfolipidy są składnikami komórek mózgowych, więc ich spożycie jest bezpośrednio związane z poprawą i utrzymaniem mózgu.
- Zdrowie układu sercowo-naczyniowego. Zbalansowana dieta, która w składzie ma produkty z lecytyną, może jakościowo wpłynąć na zdrowie serca oraz naczyń – obniżyć poziom „złego” cholesterolu i podwyższyć poziom „dobrego”.
- Metabolizm tłuszczów i zdrowie wątroby. Lecytyna, a dokładniej zawarte w niej cząsteczki, takie jak fosfatydylocholina, przyczyniają się do zdrowego funkcjonowania wątroby – pomagając w przetwarzaniu tłuszczu i skutecznym oczyszczaniu.
- Funkcja układu nerwowego. Lecytyna obniża ryzyko pojawiania się chorób układu nerwowego. Dzisiaj trwają badania w tym temacie, jednak są pewne dowody na to, że substancja ta może faktycznie pomóc zmniejszyć ryzyko rozwoju chorób takich jak choroba Alzheimera.
- Zdrowie przewodu pokarmowego. Dzięki rozpuszczalnym w tłuszczach właściwościom lecytyny poprawia się trawienie tłuszczów i wchłanianie pokarmów. Emulgator lecytyna przyczynia się to do uczucia lekkości w brzuchu i zmniejszenia ryzyka wzdęć.
Najlepszy sposób na dawkowanie lecytyny – otrzymywać ją w naturalny sposób wraz z żywnością. Jednak lecytyna może być również przyjmowana jako suplement diety, jeśli będzie takie zalecenie lekarza. Lecytyna w produktach, które widzimy na półkach supermarketów, nie będzie miała znaczącego wpływu na organizm – w postaci emulgatora odgrywa raczej rolę przemysłową niż odżywczą. Jednocześnie jest całkowicie bezpieczna dla większości ludzi.
Źródła lecytyny i suplementacja
Zdrowa codzienna dieta zwykle zawiera zrównoważoną ilość składników odżywczych, witamin (między innymi omega-6 oraz omega-3), przeciwutleniaczy i naturalnych dodatków do żywności, w tym lecytyny, których potrzebuje ludzki organizm. Żeby spożywać lecytynę z żywnością, jaka jest jej źródłem, warto jeść produkty sojowe, wyroby z mąki razowej, nasiona słonecznika, żółtka jajek, mięso i nabiał.
Opcje spożycia lecytyny różnią się od konkretnych potrzeb, celów oraz rekomendacji. Spożycie bogatych na lecytynę produktów, w których ten emulgator mieści się naturalnie, zapewni naturalne źródła lecytyny. W przypadku, kiedy potrzebujemy bardziej skoncentrowanej dawki lecytyny, może być spożywana jako suplement diety lub dodawana do potraw samodzielnie, np. w postaci emulgatora lecytyny sojowej w proszku. Powszechne jest również stosowanie lecytyny w domu podczas przygotowywania deserów i innych potraw, w których ważne jest stworzenie określonej tekstury lub ustabilizowanie kształtu.
W każdym wypadku ważne jest dosłuchania się do zaleceń lekarza. Chociaż lecytyna uważana jest jako bezpieczny suplement diety, istnieją przeciwskazania, które odnoszą się do rzadkich indywidualnych reakcji organizmu na ten składnik.
Skutki uboczne i przeciwwskazania do stosowania lecytyny
Lecytyna jest dość łagodnym i uniwersalnym suplementem diety, która jest bezpieczna dla większości ludzi. Jednak niechciane skutki mogą wynikać ze względu na indywidualną predyspozycję do alergii, patologii w funkcjonowaniu narządów lub z powodu przyjmowania leków, których substancje czynne nie „współpracują” z lecytyną.
Aby zapobiec skutkom ubocznym, warto zwracać uwagę na możliwe zagrożenia związane ze stosowaniem lecytyny, w tym:
- Alergia na lecytynę jest powszechnym zjawiskiem, jeśli jest alergia na produkty, z których jest wytwarzany ten emulgator. Otóż w przypadku specyficznych reakcji na soję, nasiona słonecznika, olej, żyto, warto być ostrożnym co do składu potraw i produktów, które potencjalnie mogą zawierać lecytynę. Alergia może przejawiać się poprzez takie symptomy jak swędzenie, obrzęk, trudności w oddychaniu, problemy skórne, a w szczególności wysypka.
- Problemy w pracy przewodu pokarmowego po spożyciu lecytyny może świadczyć o indywidualnej nietolerancji tego składnika lub przedawkowaniu. Wśród objawów: gazy, biegunka, ból brzucha, nudności. Aby uniknąć dyskomfortu, należy usunąć lecytynę i produkty ją zawierające z diety lub zmniejszyć dawkę.
- Problemy w pracy wątroby od spożycia emulgatora lecytyny prowadzą do niezdolności wątroby bez bólu wytrzymać proces wymiany tłuszczy w organizmie, który jest spowodowany w szczególności przez cholinę zawartą w lecytynie. Chociaż proces ten jest niezbędny, osoby z chorobami wątroby mogą mieć z nim trudności. Jeśli masz problemy z wątrobą, skonsultuj się z lekarzem przed spożyciem żywności o wysokiej zawartości lecytyny.
- Ból głowy jako skutek uboczny na spożycie lecytyny jest dość rzadkim zjawiskiem, jednak całkiem możliwym. Główny powód do tego jest wpływ lecytyny na układ nerwowy.
- Zmiany nastroju takie jak pobudzenie, zdenerwowanie, agresja, nerwowość. Takie skutki może powodować cholina. Jednak dla tego niezbędne są spore ilości emulgatora oraz indywidualna podatność do takich skutków. Warto zaznaczyć, że taka reakcja trafia się bardzo rzadko.
- Interakcje lecytyny z niektórymi produktami leczniczymi, w tym lekami rozrzedzającymi krew i obniżającymi poziom cholesterolu. Interakcja z lecytyną może wpływać na ich efektywność. Skonsultuj się z lekarzem w sprawie diety, którą powinieneś stosować podczas przyjmowania leku i czy chcesz dodać lecytynę do swojej diety.
Efekty uboczne lecytyny to coś, o czym warto wiedzieć na wszelki wypadek, bez konieczności unikania tego związku. Poważne złe skutki zdarzają się tylko w przypadku nadużywania lecytyny lub z powodu zbyt specyficznego funkcjonowania organizmu, co jest prawie jedną szansą na milion.
Lecytyna w batonikach FIZI
W batonikach FIZI emulgator lecytyna można znaleźć w składzie polewy czekoladowej. Wszystkie batony FIZI są wegańskie, dlatego lecytyna w składzie batonów marki wydobywa się z soi. Ten składnik dodaje błysku polewie i zapewnia gładką konsystencję, a także pomaga zrobić końcowy produkt bardziej gęstym i teksturowanym. Co wypróbować, aby się upewnić? Baton proteinowy HAZELNUT+CHOCO.
